КӨМЕКТЕСІНДЕРШІІІІ 19 БАЛЛ БЕРЕМММ 8 сыныппп
Вот мәтін:

Тоқтар Әубәкіров 1946 жыл-
дың 27 шілдесінде Қарқаралы топы-
рағында дүние есігін ашыпты. Әкесі
Әубәкір мен анасы Қамия шетінеген
9 ұлдан кейінгі перзентіне «Тоқтар»
деп ат қойыпты.
Тоқтар күш-жiгерін айғай мен
төбелеске емес, iске, бiлiмге салудың
дұрыстығын ерте сезiндi. Намыспен
оқыды. Жақсы оқыды. Жұмысты да
жақсы істеді. Таңертеңнен кешке
дейiн зауытта жұмыс iстеп, кешкiсiн
мектепте оқыды. Суреті зауыттағы озат жұмысшылардың «Құрмет тақтасынан» ешқашан түспеді. Мәскеуге оқуға кетер алдында: «Зауыттың озат жұмысшысы Тоқтар Әубәкiровтiң аты-жөнi алтын әрiптермен облыстың «Құрмет тақтасына» жазылсын!» деген бұйрық келген.
Балалық қиялына қанат бітіріп, тар жол, тайғақ кешуден тайсалмаған Тоқтар ұшқыштық ұшқыр арманына да қол жеткізді. Әскери училищені тәмамдап, Амурдағы Комсо- АРМАН-ПВ баспасы мольск қаласында әскери қызметін жалғастырады. Төрт
жылдай СУ-15 ұшағында қарымды қабілетін көрсетіп, Қиыр Шығыстың «Ең үздік ұшқышы» атағын иеленеді.
Қара домалақ қазақтың баласы сынақшы-ұшқыш
болуға бекініп, қайта-қайта сұранды. Күндердің күнінде
үміті азайған Тоқтар Қазақстанның басшысы Дінмұхамед Қонаевқа мынадай хат жазды: «Мен, Тоқтар Әубәкіров, аға лейтенантпын. Сынақшы-ұшқыш болғым келеді. Оған ден- саулығым да, білімім де жетеді. Барлық сынақты ойдағыдай тапсырдым. Бірақ Қорғаныс министрлігі мені жіберетін емес. Қазақтың бір баласы сынақшы-ұшқыш болса, несі жаман?
Маған осындай мүмкіндік жасауға қол ұшын беріңіз!..»
...Әп-сәтте КСРО Қорғаныс министрі А.Гречконың тіке-
лей тапсырмасымен Тоқтар Әубәкіров Мәскеудегі Авиация өнеркәсібі министрлігіне қарасты «МиГ» авиация фирмасына ауыстырылады. Тоқтар Кеңес Одағының тарихында тұңғыш
рет жерге қонбай, әуе кеңістігінде ұшаққа 2 мәрте жанармай
құйдыру арқылы Солтүстік полюске ұшу сапарын іске асыр-
ды. Реактивті ұшақтардың 50-ден аса жаңа түрін сынақтан
сүрінбей өткізді... Қыр-сыры беймәлім «МиГ» ұшақтарымен
аса қауіпті ұшу сынақтарын сәтті өткізіп, алып кеменің тар палубасына асқан дәлдікпен, шексіз шеберлікпен қолайлы қондырып, сосын лезде қайтара ұшып шығуды мүлтіксіз ат-
қарған ерлігі үшін Тоқтар Әубәкіровке 1988 жылдың 31 қаза-
нында «Кеңес Одағының Батыры» атағы берілді.
Тоқтар Әубәкіров Қазақстан Президентінен шақыру алды.
Елбасы: «...Зар жылап жүрген қазақпыз. 30 жыл бiздiң жерi-
мiзден ғарышқа басқалар ұшып жатыр, әлi күнге дейiн бiр
қазақ ұшпады...» – дедi. Тоқтар келісімін бердi...
Мұның өзі оңай шаруа болған жоқ. Кеңестік ғарыш сала-
сының шенеуніктері қазақтың ғарышқа талпынысын тыжы-
рына қабылдап, қазақ ғарышкерінің ұшуын кейінге шегере
берген... Бірақ бірбеткей қазақ басшысының: «Енді қазақ
ұшады. Қазақ ұшпаса, «Байқоңыр» жабылады!» – дегенін
Тоқтар өз құлағымен естіді.
...Қазақтың тұңғыш ғарышкері сапарға аттанып бара
жатты. Алып тұлғалы Әубәкіров Қазақ елінің басшысына АРМАН-ПВ баспасы қазақша: «Сапарға дайынмын!» – деп, баянат жасады. Ко-
мандир: «Кеттік!» – дегенде, Тоқтардың айтқаны «Ал, қаза-
ғым, сен үшін жануға да, ұшуға да дайынмын!» деген сөздер
болды.
Тоқтар Әубәкіровтің ғарышқа сапары қазақ үшін
1961 жылғы Юрий Гагариннің ғарышқа ұшуынан бір мысқал
да кем түспеді. Сол бір жүректер толқыған, шаттық шалқыған
әсерлі сәттерде Н.Назарбаев: «Алғаш рет өзіміз болып бірінші ғарышкерді сапарға шығарып салдық. Байқоңыр өзінің шын
мәніндегі мақсатын бүгін орындады!..» – деді.
Тоқтар Әубәкіровпен қалың қазақ та, иісі түркі де, дүние-
жүзінің миллиардтаған мұсылман қауымы мақтана алады!
(Мыңжан Байжанин