7-тапсырма. Мәтінді оқы. Стилін ажырат.
Адам кұкығы мен бостандығы (АКБ)
жеке тұлғаның әлем кауым.
дастығы мойындап, халықаралық-құқықтық құжаттарда бекiтiлген, әлеумет-
тік, құқықтық тұрғыдан камтамасыз етiлген, ешкiм шек койып, тыйым сала
алмайтын кукыктары мен бостандыктары. Адамның кандай да бір игілікті
мемлекет пен букара арақатынасының негізгі принциптері АКБ-ға жатады.
иеленуiн камтамасыз ететiн, өз еркімен iс-әрекет жасауына мүмкіндік беретiн
Адамзат қоғамында бұл мәселеге ежелден баса назар аударылған. Мыса-
лы, Аристотель адам құқығын «табиви» және «шартты» деп екіге бөледі
Адамның табиғи құкығын мемлекет орнатқан шартты құқықтардан жоғары
кояды. Орта ғасырда АКБ кайырымдылық, рақымшылык ретінде сипатта-
лады. Өндірістік қарым-қатынастың қарқынды даму сатысында өмір сүрген
Т. Гоббс, Дж. Локк, Ш. Монтескье, Ж. Руссо, И. Кант
Т. Джефферсон, Т. Пейн және т.б. ойшылдар АҚБ-ға баса назар аударды.
Маңызды қағида ретiнде олар адамдардың еркін, қауіпсіз өмір сүруге, же-
кеменшік иеленуге құкыктарының болуын, халық биліктің негізгі иесі екенін
атап көрсетті. АҚБ азаматтық, саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени
болып жіктеледі. Саяси және азаматтық құқықтардың қазіргі тұжырымдары
БҰҰ Бас Ассамблеясының Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларация-
сында (1948 жылғы 10 желтоқсан) баяндалған. Қазақстан Республикасынын
Ата заңы (12-бап) бойынша: «1. Қазақстан Республикасында Конституцияға
сәйкес адам құқықтары мен бостандықтары танылады, оларға кепілдік беріле-
либерализм екiлдерi
-
-